Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, başşehir Moskova’da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile bir ortaya geldi. İkili görüşme öncesi Kazakistan’daki sokak protestolarına değinen Tokayev, “Şu anda soruşturma sürüyor, birinci sonuçlar ortaya çıkıyor. Maalesef çok sayıda kayıp var. Her olay ile ilgili soruşturma yürütülüyor, failler kamuoyuna açıklanacak, yargılanacak ve cezalandırılacak” diye konuştu. Putin ise Kazakistan’daki olaylara ait, “Kazakistan, abartısız olarak memleketler arası çetelerin kurbanı oldu, bu bireyler ülke içindeki durumdan yararlanarak harekete geçti. Sizinle yeni yıldan evvel görüşmüştük, olayların bu halde gelişeceğini gösteren rastgele bir şey yoktu. Lakin her şeye karşın durum toparlandı” tabirlerini kullandı.
“KAZAKİSTAN, TERÖRİST HÜCUMLARIYLA KARŞI KARŞIYA KALDI”
İkili görüşmenin akabinde Tokayev ile düzenlediği ortak basın toplantısına konuşan Putin, “Bu durumu ülkenin egemenliğine, bütünlüğüne ve istikrarına eşi görülmemiş bir meydan okuma olarak görüyoruz. Aslında Kazakistan, içeride ve dışarıda yıkıcı güçlerin direkt iştirakiyle işlenen bir terör ataklarıyla karşı karşıya kaldı” dedi. Cumhurbaşkanı Tokayev’in ülkede istikrarı sağlamak için elinden geleni yaptığını tabir eden Putin, “Kazakistan’da hayatın istikrarlı, sakin bir çizgiye döndüğünü görüyoruz. Toplum, ülkenin büyük ölçekli problemleri çözmek için başkanlarını büsbütün destekliyor ve Rusya olarak kendi payımızca Kazakistan Cumhurbaşkanı’nı desteklemek için her şeyi yapacağız” dedi.
Putin, Rusya ile Kazakistan ortasında askeri ve teknik işbirliklerinin devam edeceğini belirterek, Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü (KGAÖ) tarafından verilen dayanakla ülkede sükunetin sağlanmasından mutlu olduğunu lisana getirdi.
“MACRON İLE KİEV ZİYARETİNDEN SONRA GÖRÜŞMEDİM”
Bir gazetecinin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Ukrayna’nın başşehri Kiev’e yaptığı ziyaretin akabinde ortalarında bir görüşme olup olmadığıyla ilgili soruya yanıt veren Putin, “Fransa Cumhurbaşkanı ile yalnızca Kiev’de değil, Avrupa ve ABD’li müttefikleriyle yapacağı müzakerelerden sonra görüşme konusunda anlaştık. Fakat anladığım kadarıyla onlar ortasında bir müzakere olmadı” dedi.
TOKAYEV’DEN RUSYA VE KGAÖ’YE TEŞEKKÜR
Basın toplantısında kelam alan Tokayev ise, ülkesindeki sokak olayları sırasında kendilerine takviye veren Rusya ve KGAÖ’ye teşekkür ederek, “Bölgesel ve global siyasetin en acil problemleri hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Genel olarak tavır ve yaklaşımlarımızın değişmediğini vurgulamak istiyorum. Rusya bölgemizde istikrar ve güvenliğin sağlanmasında son derece kıymetli bir rol oynuyor. Kazakistan için eşi görülmemiş bir terör saldırısını püskürtmedeki kıymet biçilmez takviyeleri için bir sefer daha Rusya ve KGAÖ ortaklarına teşekkür ederim” dedi.
Rusya ile ilgilerini daha ileri bir boyuta taşımak istediklerini lisana getiren Tokayev, “Karşılıklı olarak faydalı işbirliği ve potansiyelimiz göz önüne alındığında siyasi, ekonomik, yatırım, kültürel ve insani bağları derinleştirme konusundaki karşılıklı isteğimizi tekrar teyit ettik. Karşılıklı ticarette olumlu bir eğilimi sürdürme konusunda anlaştık” tabirlerini kullandı.
KAZAKİSTAN’DAKİ PROTESTOLAR
Kazakistan’da 2 Ocak’ta Zhanaozen ve Aktau kentlerinde akaryakıt fiyatlarına artırım yapılmasına karşı halk sokaklara dökülmüş, protestolar 2 gün sonra Almatı ve ülke genelindeki öbür kentlere yayılmıştı. Hükümetin istifa etmesine ve artırımların iptal edilmesine karşın protestocular geri adım atmamış, şovlar şiddet olaylarına dönüşmüştü. Göstericilerin devlet kurumlarını maksat aldığı ülkede harikulâde hal (OHAL) ilan edilmişti. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, şiddetin bastırılması için Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden yardım istemişti.
Örgüt, ülkedeki durumu istikrara kavuşturmak için ülkeye 2 binden fazla barış gücü göndermişti. Olayların bastırılmasının akabinde KGAÖ barış gücü misyonunun sona erdiğini ve askerlerin 13 Ocak’tan itibaren Kazakistan’dan çekilmeye başlamıştı.
Protestolar sırasında çıkan olaylarda 225 kişi hayatını kaybetmiş, yüzlerce güvenlik vazifelisi de yaralanmıştı.