Vatandaşlar ya da şirketler vergi maddelerindeki durumlarını anlayamadıkları durumlarda Maliye’ye sorarak öğrenebiliyor. Özelge denilen bu sistemde gelen soruya karşılık veriliyor, soru soran ya da sorun yaşayan şirketin ismi gizleniyor. Lakin birebir tarafta sorun yaşanabileceği kanısıyla verilen karşılık bir sistem üzerinden yayımlanıyor. Afyonkarahisar’da defterdarlığa gelen bir soru, 19 Nisan tarihinde Gelir Yönetimi Başkanlığı’nca, ‘Kiralık kasada bulunan ziynet eşyalarına ilişkin veraset ve intikal vergisi’ başlığı altında yanıtlandı.
EL YAZISI İLE YAZILMIŞ
Özelgede, öncelikle olay anlatıldı. Vatandaşın talep formunda; 26 Aralık 2021 tarihinde vefat eden kız kardeşin bir bankada kiralık kasasının bulunduğu kaydedilerek, kasa açma tutanağında, kasadan çıkan bütün ziynet eşyaları ile nakit para üzere birikimlerinin kasa sahibinin kendi el yazısı ile kız kardeşine ilişkin olduğunu not ettiğinin tespit edildiğinin belirtildiği anlatıldı. Hayattaki kız kardeş Gelir Yönetimi Başkanlığı’na kelam konusu menkul malların veraset ve intikal vergisi matrahına dahil edilip edilmeyeceği konusunda görüş talep etti. Özelgede, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1’inci unsurunda, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ilişkin mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla yahut rastgele bir suretle olursa olsun ivazsız bir formda bir şahıstan başka şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu hatırlatıldı. Birebir Kanunun 23’üncü unsurunda, bankalar nezdindeki kiralık kasa sahiplerinden birinin vefatı halinde (Sulh hakimi tarafından yapılacak tespit hariç) vergi dairesinin yetkili bir memuru hazır bulunmadıkça kasanın açılmasına ve bu memur huzurunda tespit edilmedikçe muhteviyatının mirasçıları yahut yasal temsilcileri yahut vekilleri tarafından alınmasına müsaade verilmeyeceğinin belirlendiği vurgulandı.
KIZ KARDEŞE Mİ İLİŞKİN
Özelgede, kiralık kasa kontratının yalnızca vefat eden kız kardeş ile yapıldığı hatırlatılarak, kasanın bir diğeri tarafından da kullanılabileceğine dair rastgele bir doküman bulunmadığı belirtildi. Özelgede, “Bu kapsamda kiralık kasada bulunan menkul malların muris …’nın kız kardeşine ilişkin olduğunu gösteren ayrıca bir tevsik edici evrak ibrazının kelam konusu olmadığı konuları dikkate alındığında, murisin imzalı notları tek başına tevsik edici doküman olarak değerlendirilemeyeceğinden, kelam konusu kiralık kasada yer alan menkul malların murisin mirasçıları tarafından verilecek veraset ve intikal vergisi beyannamesinde matraha dahil edilmesi gerekmektedir” denildi.
VERGİSİ NE KADAR?
Veraset yoluyla gelenler için yüzde 1 ile yüzde 10 ortasında vergi alınıyor. Birinci 500 bin liraya kadar yüzde 1 vergi, sonra gelen 1.2 milyon için yüzde 3, sonra 2.5 milyon için yüzde 5, sonra gelen 4.9 milyon lira için yüzde 7 ve 9.1 milyon lirayı aşan kısım için de yüzde 10 vergi kelam konusu. İvazsız intikalllerde (bedelsiz devir) ise yüzde10 ile 30 ortasında vergi kelam konusu. Lakin bir şahsa ana, baba, eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan intikaller hariç), ivazsız mal intikalinde oranların yarısı dikkate alınıyor.