Dünyanın gözü kulağı Ukrayna’dan gelen gelişmelerde. Savaş 5’inci gününe girerken pek çok uzman işlerin Rusya’nın istediği istikamette ilerlemediği yorumunda bulunuyor.
Şimdiden binlerce cana mal olan savaşın bitmesi için bugün iki ülke Belarus hududunda bir ortaya geldi. Lakin Ukrayna tarafı görüşmelerden ümitli olmadığını belirtiyor.
Haliyle dünyanın sorduğu tek bir soru var: Putin ne yapacak?
EN MAKUS SENARYO: SAVAŞIN UZAMASI
Uzmanlar en makus senaryonun Ukrayna’daki savaşın tüm süratiyle devam etmesi olduğunun altını çiziyor.
İngiliz basının Rus evraklarına dayandırdığı haberlere nazaran, Moskova bu savaşta 50 bin askeri kaybetmeyi göz almış durumda.
Boston Üniversitesi’nde global araştırmalar alanında kıdemli öğretim vazifelisi olan Paul Hare , Putin’in gerçek emelinin ‘Ukrayna’yı yutmak’ ve emperyal Rusya’nın tarihî gücünü tekrar kurmak olduğunu savunuyor.
Putin’in askeri harekata devam edip Kiev’i ele geçirmesi durumunda Rusya yanlısı bir hükümetin kurulacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Putin’in dün nükleer güçlere ‘alarm düzeyini artırma’ buyruğu vermesi Rus önderin kolay kolay geri adım atmayacağına işaret ettiği belirtiliyor.
Amerikan Bilim Adamları Federasyonu Nükleer Bilgi Projesi yöneticisi Hans Kristensen VOX’a yaptığı açıklamada ‘Bir hafta öncesine nazaran daha endişeliyim’ dedi.
Putin’in nükleer güçlerini daha yüksek alarma geçirme kararı sorulduğunda, Kristensen, Rusya’nın nükleer adımını haklı çıkaran hiçbir şeyin olmadığının altını çizip ‘Putin, durumu gereksiz yere direkt nükleer tehdit üzere görünen bir şeye tırmandıran bir adım daha attı’ dedi.
İngiltere Silahlı Kuvvetler Bakanı James Heappey ise The Telegraph’a ağır çatışmalardan sonra Rusya’nın ‘planlanan vakit çizelgesinin çok gerisinde’ olduğunu söyledi.
Heappey, Putin’in birliklerinin ‘inatçı Ukrayna direnişinin’ neden olduğu kaos nedeniyle ‘önemli şehirleri’ atlamak zorunda kaldığını da kelamlarına ekledi.
‘PUTİN İRADESİNİ UKRAYNA’YA DAYATMAK İSTİYOR’
‘Açıkçası Putin çok kararlı gözüküyor diplomasi masası kurulacaksa şayet en güçlü halde yer almak istiyor’ diyen İstanbul Aydın Üniversitesi Rektör Yardımcısı Profesör Tarık Oğuzlu, Putin’in iradesini Ukrayna’ya dayatmaya çalıştığının altını çizdi.
Hurriyet.com.tr’ye özel açıklamalarda bulunan Oğuzlu, Putin’in istediği sonucu alana kadar askeri gücü kullanmaya devam edeceğinin altını çiziyor.
‘SAVAŞ PUTİN’İN İSTEDİĞİ İSTİKAMETTE İLERLEMİYOR’
Öte yandan NATO üyesi Estonya’nın eski savunma şefi olan Riho Terras ise Ukrayna’daki savaşın Putin’in istediği tarafta ilerlemediğini öne sürdü.
Avrupa Birliği Parlamentosu’nun da üyesi olan Terras’ın istihbarat raporlarına dayandırdığı argümanına nazaran, savaş Moskova’ya günde 20 milyar dolara mal oluyor.
Savaşın Moskova’ya maliyetine dikkat çeken Terra ‘Ukrayna Rusları 10 gün oyalamayı başarırsa, o vakit Ruslar müzakerelere girmek zorunda kalacak’ dedi.
İYİMSER SENARYO: BARIŞ
Kuşkusuz en düzgün senaryo bugünkü görüşmelerin bir barış ile sonuçlanması. Öteki bir deyişle Rus ordusunun Ukrayna’dan çekilmesi ve savaşın sona ermesi.
Putin’in elindeki en büyük kozun askeri güç olduğuna dikkat çeken Oğuzlu, Putin’in bir tırmandırma siyaseti güttüğünü fakat savaşın uzamasını istemeyeceğini belirtti.
Ancak burada da akla ‘nasıl bir barış’ sorusu geliyor. Rusya masadan istediklerini alırsa yani Ukrayna’nın doğusundaki bölgeler için Kiev geri adım atarsa Putin her şeye karşın savaştan elini güçlendirmiş olarak çıkacak.
MASADAN İSTEDİĞİNİ ALAMAZSA NE OLACAK?
Bu kuşkusuz Putin için en makûs senaryo. Ukrayna’daki çıkarları için savaşı ve yaptırımları göze alan Putin’in tabiri caizse seferden eli boş dönmesinin siyasi mesleğinde önemli bir hasar bırakacağı belirtiliyor.
Heappey, Putin’in Ukrayna’da başarısız olması durumunda ‘günlerinin sayılı olduğunu’ belirtiyor.
‘Savaş uzadıkça, Putin sonuç alamadıkça Ukrayna’nın direnci artacak, Rusya’ya yönelik olumsuz algı ise güçlendirecek’ diyen Oğuzlu şu sözleri kullandı;
‘Savaşın uzamasını istemeyecektir bir an evvel nükleer silahları gündeme getirmesi kıymetli bu şunu gösteriyor çok uzatmak istemiyorum bildirisi veriyor.’
Rus kamuoyunda savaş tersi bir hareket olduğunu belirten Oğuzlu, ‘Rus askerlerinin vefatları artarsa Putin’in meşruiyeti dahi sorgulanabilir’ dedi.
Moskova’nın Ukrayna’nın NATO üyeliğini kısa ve orta vadede geciktirerek istediğini elde ettiğini belirten Oğuzlu, bu atağın AB ve NATO’yu da dirilttiğini belirtti.
‘AB dirilmeye başladı Almanya silahlanma kararı aldı’ diyen Oğuzlu ‘Bugünkü Almanya’nın yerine askeri gücünü artıran bir Almanya gelirse bu Rusya için düzgün olmaz’ dedi.