Ukrayna – Rusya savaşı 9’uncu gününde… Dün akşamki barış görüşmelerinden saatler sonra Rusya nükleer tesisi hedef aldı.
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporizhzhia Rus bombalarının hedefi oldu, dünya nükleer alarm verirken ‘radyasyon tehdidi var mı?’ sorusuna yanıt geldi.
RADYASYON TEHDİDİ VAR MI?
Ukraynalı yetkililer Cuma sabahı, tesisin güvenlik altına alındığını ve ‘nükleer güvenliğin artık garanti edildiğini’ söyledi.
Daha önce, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Ukrayna düzenleyicisinin ajansa ‘Zaporizhzhia nükleer santral sahasındaki radyasyon seviyelerinde rapor edilen herhangi bir değişiklik olmadığını’ söylediğini duyurmuştu.
Yerel saat ile 06.20’de yangının söndürüldüğü ve can kaybının yaşanmadığı açıklandı.
ABD ise en son bilgilerinin tesiste yüksek radyasyon seviyeleri belirtisi göstermediğinin altını çizdi.
ABD enerji sekreteri Jennifer Granholm, reaktörlerin ‘sağlam muhafaza yapıları tarafından korunduğunu ve reaktörlerin güvenli bir şekilde kapatıldığını’ söyledi.
İŞTE BU SABAH YAŞANANLAR
Ukraynalı yetkililer, Cuma günü erken saatlerde tesisin dışındaki bir eğitim binasında Rus güçleri tarafından bombalandıktan sonra yangın çıktığını söyledi.
İlk rapor, Rus kuvvetlerinin tesise ateş açtığını ve ‘Avrupa’nın en büyük nükleer santralinde gerçek bir nükleer tehlike tehdidi’ olduğu yönündeydi.
Zira bu açıklama Telegram’da yayınlayan tesisteki bir çalışandan geldi. Daha sonra Ukrayna Dışişleri Bakanı Rus ordusunun Zaporizhzhia’ya her yönden ateş ettiğini açıkladı.
Kısa bir süre sonra Ukrayna Devlet Acil Servisi, tesisteki radyasyonun ‘normal sınırlar içinde’ olduğunu bildirdi.
Yangının santralin dışındaki bir binada çıktığı, söndürüldüğü ve herhangi bir can kaybının yaşanmadığı açıklandı.
BU SANTRAL NEDEN ÖNEMLİ?
1984 ve 1995 yılları arasında inşa edilen Zaporizhzhia nükleer santrali, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın dokuzuncu en büyük nükleer santrali konumunda.
Her biri 950 MW üreten altı reaktöre ve toplam 5.700 MW çıkışa sahip olan tesis Ukrayna’nın enerjisinin 4’te 1’ini üretiyor.
Tesis, Dinyeper nehri üzerindeki Kakhovka rezervuarının kıyısında, Güneydoğu Ukrayna’da Enerhodar’da yer alıyor.
Nükleer santral Donbas bölgesinden yaklaşık 200 kilometre, Kiev’in 550 kilometre güney doğusunda yer alıyor.
PUTİN’İN NÜKLEER TEHDİDİ AVRUPA’DA PANİK YARATTI
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in nükleer tehdidi ve Dışişleri Bakanı Lavrov’un yaptığı ‘III. Dünya Savaşı nükleer ve yıkıcı olacak’ açıklaması tüm dünyada ama en çok da Avrupa’da büyük bir panik yarattı. Rusya ve Ukrayna komşu ülkeler başta olmak üzere tüm Avrupa’da iyodin satışları patlamış durumda.
Avrupalılar kendilerini radyasyondan koruyacağını düşündükleri iyodin tabletlerini ya da şuruplarını satın almaya başlayarak adeta stokları tüketti. Radyasyon zehirlenmesinden koruyacağı düşüncesiyle özellikle Polonya, Bulgaristan ve Çekya gibi ülkelerde halkın eczanelere akın ettiği ve iyodin satın almaya başladığı aktarılıyor.
Örneğin sadece Bulgaristan’da son bir haftada bir yıllık iyodin satış rakamlarına ulaşıldı. Polonya’da önceden iyodin satmayan eczaneler bu ilacı satmaya başladı. Belçika, Fransa ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerinde de iyodin satışlarında büyük bir artış görüldüğü söyleniyor.
İŞE YARAYACAK MI?
Hap ya da şurup olarak alınan bu ilaç radyasyona maruz kalmaktan kaynaklanan tiroid kanseri için kullanılıyor. Ancak uzmanlar ilacın bir nükleer savaş durumunda işe yaramayacağının altını çiziyor.
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) tarafından yapılan açıklamada vücutta radyasyon yoksa alınacak bu ilaçların bir işe yaramayacağı gibi zarar vereceği de belirtiliyor.
Federal Nükleer Kontrol Ajansı konuyla ilgili bir tweet paylaşarak “Ukrayna’daki durum iyodin kullanmayı gerektirmemektedir. Sadece sağlık uzmanlarının önerisiyle iyodin kullanın” diyerek Avrupalıları uyardı.