RUSYA’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte kendisi açısından rekor süratte ve tarihi içerikte yaptırım kararları alan Avrupa Birliği, Moskova’yı ekonomik gücünü kullanarak frenleme uğraşı içinde. Alınan tedbirlerin Rusya üzerindeki tesiri şimdiden hissedilmesine karşın savaşın sürdüğü her gün AB açısından da sorun yaratma potansiyeline sahip. Ukrayna’nın işgali ve yarattığı çok boyutlu tesir, AB için “dayanıklılık testi” niteliğinde.
UKRAYNA’YA YAKLAŞIM: AB, Volodimir Zelenski idareye geldiğinden bu yana Ukrayna’yla münasebetleri geliştirip derinleştiren bir yaklaşım içinde. Bu çerçevede hatırı sayılır ekonomik yardım da yapıldı. AB ülkeleri Ukrayna’yı Avrupa ailesinin bir kesimi olarak görüyor ve üyelik perspektifi verilmesini destekliyor. AB Komisyonu’nun bu husustaki teknik görüşünü süratli bir biçimde hazırlaması öngörülse de üye ülkelerin Kiev’in üyelik müracaatına şimdiden yeşil ışık yakması ve “hızlandırılmış süreç” uygulanması epeyce sıkıntı.
MÜLTECİ KRİZİ: AB, 2015’te yaşanandan epey farklı bir mülteci kriziyle karşı karşıya. AB ülkelerinin bu krize karşılığı da o devir bilhassa Türkiye üzerinden gelen akına verilen karşılıktan epey farklı. AB, Ukrayna’dan gelenlere kucak açmış durumda. Süreksiz muhafaza düzeneği da devrede. Mülteci sayısı çok süratli müddette iki milyonun üzerine çıktı. Belirli bir etaptan sonra bilhassa Ukrayna’ya yakın ülkelerde meşakkat yaşanması kaçınılmaz.
SAVUNMA KATKISI: AB, askeri bir güç olmadığından Rus işgali karşısında izlenecek siyasetin belirlenmesi neredeyse büsbütün NATO’ya bırakılmış durumda. Birden fazla birebir vakitte NATO üyesi olan AB ülkeleri, Ukrayna’ya, gereksinim duyduğu silahları sağlamanın dışında adım atma niyetinde değil. Silah akışının ne kadar süreceği de sıkça sorulan sorular ortasında.
ENERJİ HASSASİYETİ: AB’nin Ukrayna’ya dayanak verirken istikrarları en çok gözettiği alan güç oldu. Nedeni, AB’nin Rus gücüne bağımlılık seviyesinin yüksekliği. Rus gazının ve petrolünün yaptırım kapsamına alınması doğrultusunda davetler artsa da çabuk edilmemesi belirten ülkeler de var.
NE KADAR DAYANACAK: AB’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımların bir kısmı kendisini de ister istemez etkileyecek. Rusya’nın yaptırımlara nasıl dayanacağı ne kadar merak ediliyorsa uygulanan yaptırımların kendisine tesirleri karşısında AB’nin Ukrayna konusundaki birliğini ne kadar koruyacağı da bir o kadar merak konusu.
VERSAİLLES’DE AB ZİRVESİ
AB önderleri Paris yakınlarındaki Versailles Şatosu’nda toplandılar. Doruğun gündemi Ukrayna, Rus gücüne bağımlılığın düşürülmesi, savunma adımları ve iktisattı. Doruğa mesken sahipliği yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Avrupa her senaryoya hazır olmalı” dedi. Doruktan Ukrayna konusunda güçlü ileti çıkarken Macron, önümüzdeki günlerde diplomatik tahlil beklemediğini söyledi.
