‘Dijital Çağda Ebeveyn Olmak’ isimli kitap, günümüzde çocuklarına rol model olması gereken ailelerin kılavuzu niteliğinde. Prof. Dr. Deniz’in, günümüz ebeveynlerine, “İçinde bulunduğumuz dijital devrin gereklilikleri konusunda bilgi sahibi ve bunları önemseyen bireyler olmalısınız” diyor.
DİJİTAL EBEVEYN KİMDİR?
Çocukları teknolojik araçların ve internetin çok kullanımı sonucunda ortaya çıkan davranışsal bağımlılıklardan korumak için dijital ebeveyn olunması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Deniz, dijital ebeveynin kim olduğunu “Dijital çağ devri içerisinde teknolojiyi yerinde, vaktinde ve faal kullanmasını çocuklarına öğretebilen ve e-davranış rol modeli olabilen anne ve babalardır” diyerek açıklıyor.
5 UNSURDA DİJİTAL EBEVEYN OLMAK
Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, Dijital ebeveynlerin temel misyonlarını ise şöyle sıralıyor:
1. Dijital periyodun gereklilikleri konusunda bilgi sahibi olup bunları önemsemeliler.
2. Gençlerin kullandığı teknolojik araçlar hakkında bilgi sahibi olmalılar.
3. Dijital çağın ortaya çıkardığı riskler konusunda bilgi sahibi olmalı, gerekli tedbirleri çocuklarıyla işbirliği içerisinde almalılar.
4. Teknolojik aletlerin kullanımı konusunda çocuklarına kesinlikle uygun roller sunmalı ve örnek teşkil edecek aksiyonlarda bulunmalılar.
5. Teknolojik gelişmelere açık olmalı lakin teknoloji kullanımın etik boyutları hakkında çocukları bilgilendirmeliler.
BAZEN İNTERNETİ KESİN, TELEFONU KAPATIN
Deniz’e nazaran ebeveynlerin, çok teknoloji kullanımının olumsuz sonuçlarından çocuklarının ziyan görmesini engellemek için günlük hayatta kolay tedbirler almalı. Bu tedbirler de şunlar olabilir:
1. Günde en az bir öğün tüm aile birlikte yemek yiyin.
2. Her gün bir saat aile içerisinde ortak vakit oluşturun ve bu vakit diliminde internet ve televizyon erişimini kapatın. Bu saati sohbet etmek, kitap okumak, eğitici oyunlar oynamak üzere aktiviteler ile değerlendirin.
3. İleti bildirimlerinizi günde en fazla iki kere denetim edin. Telefondan acil muhtaçlıklar dışında uzak kalmaya çalışın. Bu bahiste çocuklara rol model olun.
4. Akşam tüm ailenin fikri alınarak belirlenen saatten sonra internet erişimini kapatın.
5. Otomobil kullanırken, yemek yerken, sohbet ederken telefon ile ilgilenmeyin ve bu mevzuda çocuklara örnek olun.
6. Çocuklarle internette oyun oynamak yahut toplumsal medyada vakit geçirmek yerine söz oyunları yahut zekâ oyunları oynayın.
7. Hafta sonu ve bayramlar üzere özel günlerde bazen tüm aygıtları kapatarak ailece aktiviteler yapın.
8. Belirlediğiniz vakitlerde kesinlikle dışarı çıkıp yürüyüş yapın.
9. Ailece istekli çalışmalara katılın, gereksinim sahiplerine yardım edin, sokak hayvanları için yardım kampanyalarına takviye verin.
DİJİTAL EBEVEYN OLMAK BAŞKA BİR BECERİ
Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz yeni kitabıyla ilgili şunları söyledi:
“Dünyadaki gelişmeler ve değişimler toplumların hayat biçimlerini ve aile içi münasebetleri etkilerken, bu durum çocuk yetiştirme biçimlerine da yansıyor. İçinde yaşadığımız periyot dijital çağ olarak isimlendiriliyor ve bu çağda Dijital Ebeveyn Olmak başka bir marifet gerektiriyor. Günümüz ebeveynleri teknolojik araçlara karşı bağımlı olma riskinden bir yandan kendilerini bir yandan da çocuklarını korumak zorunda. Bunun için uygun e-davranış modelleri sergilemeleri gerekiyor. Ebeveynler, ‘Çocuklar öğrenme yahut eğlenme için teknolojiyi nasıl kullanmalı, hangi yaş periyodunda kaç saat kullanmalı, çocuğun öğrenmesi için hangi teknolojik araçlara muhtaçlığı var? Çocuklarımızı teknolojik araçların ve internetin zararlarından nasıl koruyabiliriz? Nasıl inançta kalabilirler’ üzere pek çok soruyla karşı karşıya kalıyorlar. Onların bu sorulara tesirli yanıtlar verebilmesi ve çocuklarına uygun rol model davranışlar sergileyebilmesi için, teknolojik araçlar ve internet kullanımı konusunda kâfi ve şimdiki bilgilere sahip olmaları lazım. ‘Teknoloji ahenk mu sorun mu’ sorusu son yıllarda sıklıkla soruluyor. Çocuklarımız teknolojiyi en düzgün biçimde nasıl kullanmalıdırlar? Burada dikkat edilmesi gereken istikrarlı ve yerinde kullanımın sağlanarak bağımlılık gelişmesinin önüne geçebilmek. Çocukların teknolojiyi inançlı ve uygun biçimde kullanmasını sağlayacak olan da onlara rehberlik edecek olan da ebeveynlerdedir. Bu kitapt ebeveynlere nasıl dijital ebeveyn olunacağı ile ilgili bilgiler ve teklifler sunuyor.”
