JEOLOJİK, jeomorfolojik, biyolojik ve kültürel mirasın korunması, sürdürülmesi ve mahallî halk tarafından sahiplenerek ekonomik kalkınmanın sağlanmasını hedefleyen UNESCO Küresel Jeopark ağına Türkiye’den Kapadokya Jeoparkının da dahil edilmesi için yürütülen çalışmalar hızlandı. Turizmin Nevşehir’in tamamına yayılması ve dünya mirasının mahallî halk tarafından sahiplenilmesini hedefleyen projede Kapadokya Jeoparkı Bilimsel Koordatörü Doç. Dr. Ahmet Serdar Aytaç, en geç ekim sonuna kadar müracaat evrakının UNESCO’ya gönderileceğini belirterek, yapılan çalışmaları ve gelinen durumu şöyle anlattı: “Kapadokya Jeoparkıyla UNESCO Küresel listesine girerek turizmi Nevşehir ilinin bütününe yaymayı böylelikle yöre halkının sosyo ekonomik kültürel kalkınmasını hedefliyoruz. Jeoturizm ve jeoparklar birer kırsal turizm alanlarıdır ve 2 bin ila 2 bin 500 metrekare büyüklüğünde olmalarına rağmen biz Nevşehir ilinin tamamını içine alacak formda, 5 bin 485 kilometre karelik alanın küresel jeopark ilan edilmesi için hazırlıklarımızı yürütüyoruz. Bu alan içinde jeolojik ve jeomorfolojik geçmişin izlerini taşıyan 118 nokta tespit edildi. Bunların tamamı etaplı halde turizme açılacak.”
DOĞA DOSTU TURİZM
Kapadokya’da Ürgüp, Göreme, Avanos üçgeninde ağır turizm faaliyeti olduğunu lakin jeopark ile turizmin bu üçgenin dışına çıkmasını, 12 aya yayılmasını hedeflediklerini kaydeden Aytaç, “Jeoparklar tabiat dostu bir turizm çeşididir, yöre halkının eğitilmesini, gelir elde ederek kalkınmasını maksatlar ki böylelikle yaşadığı bu yere evvel onlar sahip çıksın yani tabandan tavana en tesirli muhafaza sağlar. Hasebiyle burada Ürgüp, Göreme, Avanos dışında tüm Nevşehir, Hacıbektaş, Gülşehir, Derinkuyu üzere değerli kültürel ve doğal varlıkların tamamı, 118 nokta, jeopark sonları içinde korunarak gelecek kuşaklara bırakılabilecek. Biz bölgede yaklaşık bir yıldır hem jeopark noktalarının belirlenmesi hem de eğitim yoluyla yöre halkının bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve bu sürece iştiraki için çalışmalar yürütüyoruz. Ulusal seviyede jeoparkımızı kurduk, altyapımızı oluşturuyoruz. Bilgilendirme tabelalarını Türkçe ve İngilizce hazırladık. Halkı bilgilendirmek üzere kent genelinde bilboardlara ilanlar astık. Kapadokya Jeopark müzesini, ziyaretçi merkezini Nevşehir Belediyesi’nin takviyesiyle yakında açacağız. Türkiyenin birinci ve tek jeoparkı, Kula-Salihli UNESCO Küresel Jeoparkı ile Koordinatörü Prof.Dr. Tuncer Demir de çalışmalarımıza takviye veriyor. Burası dışında Türkiye’den yaklaşık 15 civarında jeopark için, şimdi bebek evresinde olmakla birlikte, çalışmalar yapılıyor” dedi.
ZİYARETÇİLERİN İLGİ ODAĞI
Çin’de 120 tane ulusal jeopark var ve bunlardan 44 adedinin UNESCO etiketli olduğunu kaydeden Ahmet Serdar Aytaç, “Kentler ortasında kıran kırana, kıyasıya bir yarış vardır UNESCO listesine girebilmek için. Neden yarış, zira her yıl bir ülkeden en fazla 2 yer için müracaat yapılabilir. Meğer listeye giren kentler, dünya jeopark ziyaretçilerinin bir anda ilgi odağı haline geliyor. Biz de ekim ayı içinde müracaat evrakımızı göndereceğiz. Başarılı olursak milletlerarası bir etiket, memleketler arası unvan almış olacağız” sözlerini kullandı.
DÜNYADA 169 JEOPARK VAR
UNESCO Küresel listesinde 169 jeopark bulunduğunun altını çizen Ahmet Serdar Aytaç, “Bunların 44 tanesi Çin’de, Avrupa’da 80 civarında, 5 tanesi Yunanistan’da. Rusya, İran ve Türkiye’de birer tane. Başkaları, Afrika, Amerika’da. UNESCO, müracaatımızın akabinde kontrole gelecek ve jeopark sonları içindeki 118 noktanın korunup korunmadığını, yöre halkının jeoparka entegre olup olmadığını, kalkınmasına katkı sağlayıp sağlamadığını, kâfi eğitim alıp almadığını inceleyecek. Zira jeoparklar sürdürülebilir kalkınmayı gayeler. Yörenin eğitim, kültür, toplumsal gelişimine katkı sağlamasını öngörür. En temel budur jeolojik miras korunuyor mu, yöre halkı ekonomik fayda sağlıyor mu? Buralar kırsal lokasyonlar olduğu için ekseriyetle aile tipi pansiyonlar, restoranlar çok önemsenen şeyler. Dünya mirasına ziyan vermeden her türlü ekonomik toplumsal faaliyetin yapılabiliyor” diye konuştu.
