Rikki Neave ortadan kaybolduğunda şimdi 6 yaşındaydı. İngiltere’nin Peterborough kentinin Welland kasabasındaki konutlarında annesi ve kız kardeşleriyle birlikte yaşıyordu.
Rikki, 28 Kasım 1994 günü sabah 9.30’da konuttan kendi kendine çıktı ve bir daha da geri dönmedi. Annesi Ruth Neave tıpkı gün saat 18.00 sularında polisi arayıp Rikki’nin kayıp olduğunu haber verdi. Hoşlar hoşu çocuğun cansız vücudu sonraki gün, meskenine 5 dakika aralıktaki ormanlık yerde bulundu.
Katil çırılçıplak soyduğu çocuğu sırt üstü yatırmış, kollarını ve bacaklarını açıp vücuduna yıldız formu vermişti. Bir sonraki gün Rikki’nin giysileri de bulundu. Yapılan incelemede, çocuğun, montunun yakasının arttan şiddetle çekilmesi sonucu boğularak hayatını kaybettiği tespit edildi.
Rikki’den aşağı üst bir yıl evvel de Jamie Bulger isimli bir çocuk öldürülmüştü İngiltere’de. Bu kadar yakın vakitte bu türlü vahim iki olay yaşanması, katilin en kısa vakitte bulunup parmaklıkların arkasına gönderilmesi için polisin üzerindeki baskıyı artırmıştı.
Rikki, sıkıntılı bir ailenin çocuğuydu. Bu nedenle de bölgedeki toplumsal hizmetler vazifelilerinin “risk altında” listesinde yer alıyordu. Münasebetiyle kuşku okları evvel annesine yöneldi. Rikki’nin vefatından yaklaşık 6 ay sonra 24 Mayıs 1995’te, anne Ruth Neave hakkında iddianame hazırlandı. Neave, Rikki’yi öldürmenin yanı sıra çocuklarına çeşitli vakitlerde eziyet etmekle ve hırsızlıkla da suçlanıyordu.
Neave, sorgusu sırasında, Rikki’ye birçok defa berbat davrandığını ve oğlunun hayatını riske attığını kabul etti. Dahası Rikki’yi uyuşturucu kuryesi olarak kullandığını da itiraf etti; oğlunu sık sık gece yarısından sonra uyuşturucu satıcısının meskenine “şerbet” almaya yolladığını anlatmıştı polislere…
Ruth Neave solda, Rikki’nin büyükbabası Maurice ve babası Trevor Harvey sağda
Çocuğa eziyet ve hırsızlık suçlamalarını kabul eden anne, Rikki’nin mevtinde parmağı olduğu savını ise mutlaka reddediyordu. Tekrar de savcılığın bir numaralı şüphelisi olarak hâkim karşısına çıkarıldı.
Ruth Neave’in, Rikki ile iki kız kardeşine ettiği eziyetlerin boyutları azımsanamayacak kadar büyüktü. Bayan Rikki’nin yüzüne bastıra bastıra ‘IDIOT’ (geri zekalı) yazmaktan, ağzına sıvı bulaşık deterjanı sıkmaktan ve çocuklarını dövmekten karar giymişti. Neave’in hırsızlık ve çocuğa eziyet suçlamalarını kabul etmesi, yargılama sürecinde kararı etkilememek ismine heyetten gizlendi. Rikki’nin ve kız kardeşlerinin nasıl şartlarda yaşamakta olduğuna dair detayların daha sonra açığa çıkması ise İngiltere’de infiale neden oldu.
Savcılık Neave’in, oğlunu, eşi Dean’in gönlünü kazanmak için öldürdüğünü öne sürüyordu. Söylenene nazaran, Dean, Rikki’den hiç hoşlanmıyordu ve Neave ona tekrar kavuşabilmek için oğlunu kurban etmişti.
İddialara nazaran Neave komşularına bir büyücü olduğunu söylemiş, Rikki’yi boğduktan sonra yıkayıp Leonardo da Vinci’nin ünlü Vitruvius Adamı’na misal halde yatırdığını anlatmıştı. Üstelik Ruth’un konutundaki bir kitapta da Vinci’nin bu çiziminin bir kopyası da bulunmuştu.
Ruth Neave, şu an hayatı boyunca hiç kendisini büyücü olduğu olarak tanımlamadığını söylüyor fakat meskeninde kara büyüye ve okült inançlara dair birkaç kitap bulunduğunu da inkâr etmiyor.
Ruth Neave, şu an hayatı boyunca hiç kendisini büyücü olduğu olarak tanımlamadığını söylüyor lakin konutunda kara büyüye ve okült inançlara dair birkaç kitap bulunduğunu da inkâr etmiyor.
Jürinin kararı Ekim 1996’da açıklandı. Mahkeme Neave’in oğlunun vefatıyla ilgili suçlamalardan beraatına karar verdi. Karar açıklandığında Neave gözyaşlarını tutamadı. Öteki suçlamalarla ilgili yargılandığı davada ise 7 yıl mahpus cezasına çarptırılarak cezaevine gönderildi. Rikki’nin evrakı ise faili meçhul cinayetlerin rafında tozlanmaya terk edildi.
Peki Rikki’yi annesi öldürmediyse kim öldürmüştü? Elini kolunu sallaya sallaya sokaklarda gezen o çocuk katili kimdi? Bu sorunun karşılığı geçtiğimiz hafta yani Rikki’nin vefatından neredeyse 28 yıl sonra bulundu. Polisleri katile götüren şey ise küçük bir şeffaf bant kesimiydi….
SORUŞTURMA 2015’TE TEKRAR BAŞLADI
Ruth Neave, 2000 yılında mahpustan çıktıktan sonra Rikki’nin belgesinin tekrar açılması ve katilinin bulunması için teşebbüslerde bulunmaya başladı. Nihayet onun ve o devirdeki eşi Gary Rogers’ın eforlarıyla 2015 yılında soruşturma yine başladı.
Bu kere evraktan Cambridgeshire Emniyet Müdür Yardımcısı olarak vazife yapan kıdemli polis Paul Fullwood sorumluydu. 2020 yılında emekli olmasına karşın Old Bailey Mahkemesi’nde görülen davayı bir gün bile kaçırmadan izleyen Dedektif Fullwood’a nazaran, Anne Ruth Neave’in çocuklarına yönelik berbat muamelesi olmasa, cinayet çok vakit önce çözülebilirdi.
Fullwood, evrakın çok daha evvel yine değerlendirilmiş olması gerektiğini, fakat tekrar yargılama teşebbüsünün arkasındaki kişinin Neave olmasının poliste gönülsüzlük yarattığını belirterek, “Beraat etmiş olsa da Rikki’yi Ruth’un öldürdüğü hissi daima geçerliydi” diye konuştu. Fullwood, soruşturmanın yine açılmasının birçok kişinin makûs anılarını canlandırdığını da belirterek, “Bilinçsiz bir taraflılık vardı” sözlerini kullandı. Fullwood, “Ruth polislerin ve kamuoyunun aklında çocuklarına eziyet eden bir anne olarak kalmamış olsa farklı bir sonuç elde edilebilirdi” dedi.
Ruth Neave
Kendisi birinci soruşturmaya dahil olmadığından, 8 yıl evvel Ruth Neave’le birinci defa görüştüğünde hiç önyargısı olmadan hareket edebildiğini de tabir eden Fullwood, “Kapsamlı bir kıymetlendirme yapmayı kabul ettim. 5 ay içinde davayı tekrar açmanın mahkumiyetle sonuçlanacağından emin oldum” dedi. Haziran 2015’te düzenlenen basın toplantısıyla “Mansell Operasyonu” başladı. Birebir yılın Kasım ayında da BBC Crimewatch programına çıkan polisler kamuoyunun takviyesini istedi.
Davayı tekrar açmanın önünde iki büyük pürüz vardı. Öncelikle çok büyük bir kanıt yığınının elden geçirilmesi gerekiyordu. 15 sayfa doküman, yüzlerce yanlış ihbar, çoğunluğu 90’lı yıllarda ortadan kaldırılmış ya da aileye teslim edilmiş kanıt kesimi yine incelenmeliydi. Fullwood ve grubu, 1994 yılında toplanan kanıtların hepsini en baştan incelemeye başladı.
Fiziksel delillerden geriye neredeyse hiçbir şey kalmamıştı. Rikki’nin cenazesi de yakılmıştı çünkü cinayetin işlendiği periyotta DNA tahlili şimdi bilimkurgu bile değildi. O yıllarda yapılabilecek tahliller parmak izi üzere kolay incelemelerle sonluydu. Ancak yeniden de takım eldeki ispat belgelerini büyük bir titizlikle incelemeye başladı. “Dosyaların ortasından zarflar, zarfların içinden de bant modülleri çıktı” diye anlattı Fullwood. Kayıtlara nazaran, kelam konusu bant modülleri Rikki’nin giysileri üzerine yapışık halde bulunmuştu.
Fullwood ve takımı bu bantları bir defa daha laboratuvara gönderdi. Bantların üzerinde bulunan liflerin tahliliyle ortaya çok çarpıcı bir gerçek çıktı. Bantlarda James Lewis Watson isimli bir kişinin DNA’sı bulunmuştu. Savcılar bu bulguyu “davada bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi fakat DNA bulgusu tek başına Watson’ı mahpusa atmak için kâfi değildi.
Cinayetin akabinde polis kanıt bulabilmek için çöp kutularını didik didik etmişti
1994’TE ŞAHİT OLARAK DİNLENMİŞTİ
Aslına bakılırsa Watson polisin yabancı olduğu bir isim de değildi. 1994’te yapılan soruşturma sırasında iki görgü şahidi Rikki’yi ölmeden kısa müddet evvel yanında Watson’la gördüklerini söylemiş, bunun üzerine Watson şahit olarak dinlenmişti. Hakikaten Mansell Operasyonu’nu yürüten polisler de DNA tahlili gelmeden evvel bile Watson’ı “daha ağır incelenmesi gerekenler” listesine dahil etmişti.
İlk soruşturmanın en büyük sorunlarından birinin, Watson’ın muhtemel bir sanık olarak değerlendirilmemesi olduğunu belirten Fullwood, “James Watson’ı çok kısa müddet içinde gözden çıkarmışlardı. Büyük oranda Ruth Neave’e odaklanmışlardı. Bence bu yüzden yanlış yola girdiler” derken polislerin sıkıntıya at gözlüğü ile baktığını savundu.
Ömrünün 30 yılını bu çeşit davalara ayırmış olan Fullwood, Rikki Neave cinayetini “hayatım boyunca kesimi olduğum en karmaşık ve zorlayıcı soruşturma” diye nitelendirirken” üç aydır devam eden ve geçen hafta sonuçlanan mahkemenin sonucunun “kendisini çok lakin çok gururlandırdığını” belirtti.
Şubat 2016’da bantların üzerinde DNA’sı bulununca, bir defa daha Watson’ın sözüne başvuruldu. Fakat bu kere sıfatı “tanık” değil “şüpheli”ydi. Öbür yandan 1994’te toplanan tüm kanıtlar de bir defa daha mercek altına alındı.
Watson, o tarihte verdiği sözünde Rikki’yle ortasında yaşanan rastgele bir fizikî temasa dair bir şey söylememişti. Tam da bu nedenle Nisan 2016’da anlattıkları polislerin dikkatini çekti. Watson, “Filanca yerdeki yüksek bir çitin gerisini görebilsin diye Rikki’yi kucağıma aldım” demişti ancak kelam konusu noktada çit filan yoktu. Polislerin Rikki’nin katilini nihayet bulduklarına dair inançları her dakika biraz daha güçleniyordu.
1 Nisan 1981 doğumlu Watson, Rikki’nin kaybolduğu periyotta Peterborough’nun 30 kilometre doğusunda bulunan Woodgates isimli bir yetimhanede yaşıyordu. Sık sık okuldan kaçan serseri bir çocuk olarak biliniyordu. Kendisinin o vakitten bugüne tanıyanlar problemli bir çocuk olduğuna işaret eden kimi sıra dışı davranışlar içinde olduğunu söylemişti.
Hakkındaki suçlamalar hayli ciddiydi: Beş yaşındaki bir erkek çocuğunu elle taciz ettiği, küçük çocuk fotoğraflarına bakarak kendini tatmin ettiği, cinsel bağa girdiği ergen bir kızın boynunu münasebet sırasında sık sık elleriyle sarmaya çalıştığı sav ediliyordu. En tuhafı da çocuk cinayetleri sorununa duyduğu grotesk ilgiydi.
Öğretmenlerinin anlattığına nazaran, Watson, Rikki’nin vefatının akabinde, Peterborough Evening Telegraph gazetesinin birinci sayfasının fotokopilerini çekmişti. Söylediğine nazaran Rikki’nin fotoğrafını da taşıyan sayfaları çocuk konutuna asmayı planlıyordu.
Watson’ın kendi annesi de 1994 yılında polislere verdiği tabirde, Rikki’nin kaybolmasından üç gün sonra oğluyla ortasında geçen ve bir çocuğun öldürülmesine ait bir konuşmayı aktarmıştı.
Watson’ın yaşı ilerledikçe hata belgesi da kabardı. Listeye 2018 yılında yetişkin bir erkeğe yönelik cinsel taarruz suçlaması da eklendi. Karar giydiği öteki suçlamalar ortasında kundakçılık, kamusal alanda ateşli silah taşıma, mala ziyan verme, kelamla ya da davranışla tehdit, çalıntı mal ticareti, esrar bulundurma, diğerine ilişkin bir motorlu taşıtı isteği olmadan kullanma ile 17 hırsızlık 11 de soygun bulunuyordu.
James Watson, Portekiz’deki hayatının fotoğraflarını Facebook’ta paylaşıyordu
PORTEKİZ’DE TATLI HAYAT YAŞIYORDU
Rikki Neave cinayetiyle alakalı olarak resmen gözaltına alındıktan sonra Watson, koşullu tahliye yurdunda tanıştığı bir kişinin karavanının gerisine saklanarak İngiltere’den kaçtı. Bir mühlet Portekiz’de yaşadı. Bu periyotta Portekiz kıyılarında çektirdiği fotoğrafları toplumsal medyada paylaşıyor lokal basına “Kaçmak çok kolay oldu” minvalinde röportajlar veriyordu. Lakin 2016 yılında iki ülkenin iş birliği sonucu yakalanarak İngiltere’ye iade edildi.
Savcılık evvel Watson hakkında ispat yetersizliği nedeniyle yargılama yapılamayacağını açıkladı lakin Ruth Neave’in, Fullwood’un tavsiyesiyle yaptığı Kurbanların Yine Kıymetlendirme Hakkı başvurusu kabul edilince yargı yolu açıldı. Watson hakkında iddianame hazırlanması Şubat 2020’yi buldu. Lakin mahkemelerdeki yoğunluk ve Covid pandemisinin neden olduğu gecikmeler nedeniyle Watson, lakin Ocak 2022’de hâkim karşısına çıkarılabildi.
Watson, yargılamanın son günü yani geçen perşembe hariç her gün mahkemedeydi. Mahkemedeki sözü sırasında epeyce sessiz sakin bir insan profili çizen Watson, geçmişte işlediği hatalardan adeta pişman üzere görünüyor, mümkün olduğunca fazla bilgi vererek adaletin tecellisine katkıda bulunmak istediğini belirtiyordu. Lakin şahit kürsüsünde sık sık kendi kendiyle çelişti. O gün yaşananlara dair birçok şey anlattı, söyledikleri sonradan sorulduğunda “Hatırlamıyorum” dedi. Örneğin babasının Cambridgeshire Emniyet Müdürlüğü’nde vazifeli bir polis memuru olduğunu söylemiş ya da üstte da dediğimiz üzere, var olmayan çitlerden bahsetmişti.
Bütün bunlar Fullwood’un, Watson’ın “adaletin elinden kaçmak için polisten bir adım önde olmaya çalışan tehlikeli ve manipülatif bir birey” olduğuna dair inancını kuvvetlendiriyordu. Fullwood, “Watson konuştukça nasıl bir hayalperest olduğu daha düzgün anlaşılıyordu. Evvelden de ikna olmuştum lakin sözünü dinledikçe daha da fazla ikna oldum” diye konuştu.
Paul Fullwood
3 ay süren ve 151 şahidin dinlendiği davayı “benzersiz” diye nitelendiren Fullwood şöyle devam etti:
“İngiltere polisinin tarihinde cinayet duruşmasının görüldüğü, annenin karar giydiği, akabinde beraat ettiği, sonradan da polisin gelip ‘Biz bunu yine soruşturmaya çalışacağız’ dediği çok fazla dava yoktur. Üstelik çok farklı şüpheliler bulduk.”
Jürinin müzakere sürecinin uzaması nedeniyle yeniden bir sonuç çıkmayacağına inandığını ve Nisan 2023’te davayı yine açmak için gerekli planlamayı yapmaya çoktan başladığını da tabir eden Fullwood, Watson’la ilgili karar birinci okunduğunda duyduklarına inanamadı.
Rikki’nin davası İngiltere’deki ortalama bir cinayet davasının üç katı büyüklüğünde. Yakın geçmişte bundan daha karmaşık tek bir yargılama yapıldı o da 10 yaşlarındaki Holly Wells ile Jessica Chapman’ın 2002 yılında Soham’de öldürülmesiyle ilgiliydi.
Rikki’nin davası İngiltere’deki ortalama bir cinayet davasının üç katı büyüklüğünde. Yakın geçmişte bundan daha karmaşık tek bir yargılama yapıldı o da 10 yaşlarındaki Holly Wells ile Jessica Chapman’ın 2002 yılında Soham’de öldürülmesiyle ilgiliydi.
Peki ya Neave ailesi? Sıhhat sıkıntıları nedeniyle mahkemeye gidemeyen Ruth Neave, sonraki gün emniyet müdürlüğünde bir ortaya geldiği Fullwood’a sarılıp teşekkür etti. Neave’in anneleriyle görüşmeyen kızları ise Fullwood’la ayrıyeten irtibata geçerek minnettarlıklarını lisana getirdi.
Fullwood, Watson’ın hatalı bulunmasının Rikki’yi geri getiremeyeceğinin farkında fakat en azından Neave ailesinin bir modül huzura kavuşmasını sağladığını umuyor. Sıradaki beklentisinin Neave ile kızlarının ortasının bu sayede biraz düzelebilmesi olduğunu söyleyen Fullwood, “Hiçbir vakit harika ya da uyumlu bir aile olmayacaklar tahminen ancak bir orta nokta bulunabilir” diye konuştu.
Watson mı? Onun mukadderatı de 9 Mayıs günü yapılacak ceza duruşmasıyla belirli olacak…
Rikki’nin kız kardeşleri Sheradyn ve Rochelle
The Telegraph’ın “How a piece of Sellotape unlocked one of Britain’s most notorious cold cases” ve The Guardian’ın “Guilty verdict for 1994 murder of Rikki Neave ends 27-year mystery” başlıklı haberlerinden derlenmiştir.
