UKRAYNA’ya savaş açmasının akabinde birçok ülke Rusya’ya yaptırım açıklarken, şirketler de Rusya’ya yönelik yaptırımlarını arttırdı. Bilhassa ABD merkezli şirketler dün prestijiyle teker teker Rusya operasyonlarını askıya almaya başladığını duyurdu. Kelam konusu şirketler ortasında Apple, Nike, Microsoft, Youtube, Google, Meta (Facebook) üzere dünya devleri var. Bu şirketlere her geçen saat yenilerini ekleniyor. Üstelik yaptırımlar ABD’li şirketlerle de hudutlu değil. İngiltere ve birçok Avrupa merkezli şirket de Rusya’daki operasyonlarını durdurma kararı aldı.
NIKE DURDURDU
Rusya’daki operasyonlarını durduran şirketler ortasında en dikkat çekeni Apple ve Nike oldu. Rusya’da iPhone, Apple Watch ya da MacBook satın almak için şirketin internet sitesine giren kullanıcılara bu eserlerin teslimatının mümkün olmadığı uyarısı çıkıyor. Şirket ayrıyeten, Rus medya kuruluşlarını App Store isimli uygulama mağazasından kaldırdı ve kolay ödeme sistemi Apple Pay’e ülkede kısıtlama getirdi. Spor giysi devi Nike da internet üzerinden satışlarında Rusya’ya teslimat yapılmadığını bilgisini verdi.
TEKNOLOJİ DEVLERİ
Rusya’ya yönelik yaptırımlarda ABD’li teknoloji devlerin yaptığı uygulamalar da dikkat çekti. Bu kapsamda, Microsoft Rus haber uygulamalarını mağazından kaldırdı. Youtube da Avrupa’da yayın yapan Rusya yayıncılarının yayınlarını kesti. Bu karara Google ve Meta (Facebook) da katıldı. Üstelik Google ‘haritalar’ uygulamasında çatışma bölgelerinde yapılacak düzenlemeleri engelledi.
FORD ASKIYA ALDI
ABD’li araba üreticisi Ford da Rusya’daki az sayıda operasyonunu askıya aldığını duyurdu. Açıklamada, şirketin Ukrayna’da kıymetli operasyonları olmamasına karşın dünya çapında Ford’da çalışan Ukraynalılar’ı bu müddet boyunca desteklemeye devam edeceği vurgulandı. Şirketin, Ukrayna’ya yönelik insani yardım fonuna 100 bin dolarlık bağışta bulunacağı bildirildi. Tıpkı halde, General Motors, Volvo Cars, Skoda, Jaguar Land Rover üzere birçok otomotiv devi de Rusya’nın işgal teşebbüsüne karşı olarak bu ülkedeki operasyonlarını askıya aldığını açıkladı. Öte yandan, Rusya’ya yönelik yaptırım uygulayan şirketler ortasında uçak üreticileri Airbus ve Boeing de var.
RUS VATANDAŞINA 10 BİN DOLAR SINIRI
KREMLIN, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin tarafından imzalanan ve Rusya’ya yönelik yaptırımlarla ilgili tedbirleri içeren kararnameyi yayımladı. Rusya’ya yönelik yaptırım uygulayan ülkelerin şirket ve vatandaşlarına çeşitli kısıtlamalar getirildiğine işaret edilen açıklamada, “Yeni önlemlerle, bu çeşit yabancı bireyler ve şirketlere ruble cinsinden kredi ve kredi sağlamaya yönelik süreçler müsaadeye tabi kılınmaktadır” denildi. Açıklamada, Rusya’dan nakit çıkarılmasına yönelik de kısıtlamaların getirildiği söz edildi. Rusya’dan nakit olarak 10 bin üzeri döviz çıkartılmasının yasaklandığı belirtildi. Öte yandan Rusya Merkez Bankası, Moskova Borsası’nda bugün de (dün) senedi süreci yapılmayacağını bildirdi. Banka, pay senedi süreçlerine hafta başından bu yana müsaade vermiyor.
İTALYAN ENİ MAVİ AKIM’DAN ÇEKİLİYOR
İTALYAN petrol şirketi Eni, Rusya’dan Türkiye’ye gaz taşıyan Mavi Akım boru sınırından çekilmek istediğini açıkladı. Eni, Mavi Akım boru çizgisindeki yüzde 50’lik payını satmak istediğini duyurdu. Boru sınırının öbür yüzde 50’lik payı Rus Gazprom şirketine ilişkin. Daha evvel de BP, Shell ve Exxon şirketleri Rusya’daki faaliyetlerini sonlandırma kararı almıştı. Eni sözcüsü, şirketin Rusya’daki varlığının kısıtlı olduğunu, ülkenin kuzeyindeki doğal gaz arama lisanslarının 2014’teki yaptırımlardan beri kullanılamadığını söyledi.
SBERBANK AVRUPA’DAN ÇEKİLDİ
RUSYA’nın en büyük bankası Sberbank da Avrupa pazarından çekildiğini duyurdu. Rus Sberbank, iştiraklerinde büyük ölçüde nakit çıkışlarıyla karşı karşıya kalması nedeniyle Avrupa pazarından ayrılacağını açıkladı. Rusya’nın en büyük bankası yaptığı açıklamada, Avrupa’da iştiraki olan bankalara daha fazla likidite sağlayamadığını belirtirken, fakat sermayesinin ve faal kalitesinin tüm mevduat sahiplerine ödeme yapmak için kâfi olduğunu söyledi. Öte yandan Avusturya Sermaye Piyasası Kurumu (FMA), Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın Avrupa kolu Sberbank Europe AG’nin Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) talimatıyla kapatıldığını duyurdu.
PETROL FİYATLARI 110 DOLARI AŞTI
BRENT petrol Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal hareketi sonrası başladığı rallisini 110 doların üzerine taşıdı. ABD tipi ham petrol de 110 dolar eşiğini aştı. New York ve Londra’da petrol vadelilerinde yüzde 6’yı aşan yükseliş izlendi. Petrol piyasalarında tüm dikkatler OPEC+ toplantısından çıkacak bildirilere çevrilirken, Memleketler arası Güç Ajansı (UEA) Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında global güç piyasasının tehdit altında olduğunu belirtti. UEA Lideri Fatih Birol, güç piyasalarındaki durumun önemli olduğunu belirtti. Petrol piyasası yatırımcıları son yaşanan gelişmelerden sonra tüm dikkatlerini Nisan ayı üretimine ait görüşmelerin olacağı OPEC+ toplantısına çevirdi. Piyasada tüm yaşanan çalkantıya karşın sonlu bir üretim artışı kararı çıkması bekleniyor.
