SİNEMA DÜNYASININ KARANLIK YÜZÜ
İşte artık neredeyse yarım asır evvel yaşanan böylesine dehşetli bir olay ortaya çıktı. O periyotta 18 yaşında bile olmayan iki başrol oyuncusu, 1968 yılında oynadıkları sinemada alenen tacize uğradıklarını ileri sürüp dünyanın en ünlü imal şirketlerinden birine dava açtı. Gelin, sinema dünyasının karanlık yüzünü gözler önüne seren bu olaya biraz daha yakından bakalım.
O GÜNLERDE 18 YAŞINA BİLE GELMEMİŞLERDİ
Bugün her ikisi de 70’li yaşlarında olan Olivia Hussey ve Leonard Whiting, usta direktör Franco Zeffirelli’nin imzasını taşıyan Romeo ve Juliet isimli sinemada rol aldıklarında ikisi de 18 yaşına şimdi gelmemişti. Tezlerine nazaran her ikisine de sinemada açık sahneler olmadığı söylendi. O vakitler mesleklerinin şimdi başında gencecik oyuncular olan Hussey ve Whiting, çekimler sırasında ise bunun tam aksisi bir durumda karşılaştılar.
Şimdi ortadan geçen 55 yılın akabinde her ikisi de “cinsel tacize uğrayıp üstelik bir de dolandırıldıkları iddiasıyla” Paramount şirketine dava açtı. Hussey ve Whiting, uğradıkları ziyan nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep ediyor. Paramount şirketi ise bu argümanlar karşısında şu anda sessizliğini bozmuyor.
FİLM, İKİ KOLDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare’in tıpkı isimli yapıtından esin kaynağını alıyor. Zeffirelli’nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, periyodunda birçok kolda Oscar adayı olmuş, en düzgün manzara idaresi ve en yeterli kostüm tasarımı kollarında da heykelciğe bedel görülmüştü.
ZİHİNSEL VE FİZİKÎ OLARAK ACI ÇEKTİKLERİNİ İLERİ SÜRDÜLER
Olivia Hussey ve Leonard Whiting’in dava belgesinde yer alan argümanlara nazaran çekimlerden evvel kendilerine senaryo gereği çıplak görünecekleri sahnelerde oynamayacakları söylendi. Onlara başta kelam verilene nazaran bu tıp sahneler için cilt renginde özel kostümler giyeceklerdi. Lakin ileri sürdüklerine nazaran direktör Franco Zeffirelli, çekimlerin sonlarına gerçek,Hussey ve Whiting’e, özel kostüm değil yalnızca beden makyajının yapılacağı bir sahne çekilmesi gerektiğini söyledi. Aksi taktirde sahnenin yeteri kadar başarılı olmayacağını belirtti.
Romeo ve Juliet isimli sinemada kamera karşısına geçtiklerinde Olivia Hussey 15, Leonard Whiting 16 yaşındaydı. Dava evrakında bunları hatırlatan iki oyuncu “zihinsel ve fizikî olarak acı çektiklerin” ve önlerine çıkan öteki iş fırsatlarını kaçırdıklarını ileri sürdü.
‘SETTE KORUNUYOR OLMALARI GEREKİRDİ’
Hussey ve Whiting’in menajerleri Tony Morinozzi, her iki oyuncunun de şimdi çok genç oldukları bir sırada direktör Zeffirelli tarafından yanıltıldıklarını ileri sürdü. Morinozzi, Variety’ye verdiği demeçte o devirde iki oyuncuya anlatılanlarla yaşananların çok farklı olduğunu ileri sürdü. Morinozzi “Franco’ya güvendiler. 16 yaşında iki oyuncu olarak, korunmaları gerekirdi” dedi. Menajer, o devirde #metoo hareketi diye bir şeyin var olmadığını da kelamlarına ekledi.
USTA BİR SİNEMA VE OPERA YÖNETMENİ
Bu ortada birçok unutulmaz sinemaya imzasını atan Franco Zeffirelli’nin 2019 yılında, 96 yaşında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Bu ortada birçok unutulmaz sinemaya imzasını atan Franco Zeffirelli’nin 2019 yılında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Yıllar sonra taciz davasına mevzu olan Romeo ve Juliet, Zeffirelli’nin en ünlü yapıtlarından biri. Bunun yanı sıra La Traviata, Hamlet, Elizabeth Taylor’ın rol aldığı Hırçın Kız sayılabilir. Zeffirelli sinemanın yanı sıra çok yeterli bir opera direktörü olarak da biliniyor.
Franco Zeffirelli, Romeo ve Juliet’in setinde genç oyuncularıyla birlikte.
YÖNETMEN, GENÇ OYUNCULARINA ÇIPLAK SAHNELER İÇİN YALVARDI İDDİASI
Yeri gelmişken davalık olan Romeo ve Juliet sinemasıyla ilgili bir öbür detaya da değinelim. Aslında sinemadaki çıplak sahneler o devirde de tartışma yaratmıştı. Bilhassa de Olivia Hussey’in 15 yaşında olması. Hatta Hussey’in kendi çıplak sahnelerini perdede görmemesi için galaya iştirakinin yasaklanması da bir kent efsanesine dönüştü. Lakin Hussey ile Whiting’in kimi galalara katıldığı çekilen fotoğraflardan da görülüyor. Filmin tartışmalı sahneleriyle ilgili öbür bir sav daha var. Ona nazaran de Franco Zeffirelli, çekim takviminin sonlarına gerçek iki genç oyuncusuna, yalnızca beden makyajıyla yani çıplak olarak kamera karşısına geçmeleri için yalvardı. Bu “yalvarma” kısmının ne kadar gerçek olduğu ise bilinmiyor.
#Metoo hareketinin tesiriyle sinema dalında 18 yaşından küçük oyunculara başka bir itina gösterilmesine karar verildi. California’daki çocuklara yönelik istismar davalarında vakit aşımı müddeti de 2020 yılında eyalet yasasında yapılan bir değişiklikle süreksiz olarak askıya alındı. Hussey ve Whiting’in davası da bu tıp davaların son teslim süreci olan 31 Aralık’tan çabucak evvel geldi.
‘BU YAPTIKLARININ BEDELİNİ BİLEMEYECEK KADAR NAİF ÇOCUKLARDI’
Olivia Hussey ve Leonard Whiting’in avukatı Solomon Gresen, Variety’ye yaptığı açıklamada iki oyuncunun, sinema çekildiği sırada “çok genç ve naif çocuklar olduğunu ve bu yaptıklarının kendilerini nasıl etkileyeceğini bilmediklerini” savundu. Gresen’in açıklamasında şu satırlar da yer aldı: ” Ansızın, beklemedikleri bir biçimde ünlü oldular. Buna ek olarak bu durumla nasıl başa çıkacaklarını da bilmiyorlardı.
Filmde Juliet’i canlandıran Olivia Hussey, yıllar sonra bu mevzuda yaptığı bir açıklamada bu karakteri canlandırmaktan memnun olduğunu fakat basının kendisine yaklaşımının yorucu olduğunu söylemişti. Sinemadaki rol arkadaşı Leonard Whiting ise mesleğini anavatanı İngiltere’de sürdürüyor.
SEVİŞME SAHNELERİ İÇİN 18 YAŞINA GİRMESİNİ BEKLEDİLER
Sinema dalında tacizler bitmiyor lakin bütün sinema setleri de Romeo ve Juliet’te olduğu üzere değil kuşkusuz. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri de 2009 yılında çekilen The Reader (Okuyucu) isimli sinemanın çekimleri sırasında yaşandı. Direktörlüğünü Stephen Daldry’in üstlendiği sinemada, senaryo gereği Kate Winslet’ın rol arkadaşı David Kross ile yakınlaştığı sahnelerde oynaması gerekiyordu. Ama Kross’un 18 yaşına girmesine az bir vakit kalmıştı. Bu sahnelerin çekimi için Kross7un yaşını doldurması beklendi.
FOTOĞRAFLAR: ALAMY, AVALON